Parapnömonik efüzyon ve ampiyem, akciğer enfeksiyonlarıyla ilişkili iki önemli komplikasyondur. Bu durumlar, genellikle bakteriyel zatürre gibi enfeksiyonların ardından ortaya çıkar ve tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Her iki durum da akciğerleri ve göğüs zarlarını etkileyen iltihabi süreçlerdir, ancak birbirlerinden farklı özelliklere ve tedavi gereksinimlerine sahiptirler.
İçindekiler
Parapnömonik Efüzyon Nedir?
Parapnömonik efüzyon, genellikle zatürre kaynaklı akciğerlerdeki enfeksiyon nedeniyle, akciğerleri saran zarlar arasında sıvı birikmesidir. Bu sıvı, genellikle enfeksiyonun vücutta neden olduğu iltihaplanma nedeniyle oluşur ve göğüs boşluğunda birikerek akciğerlerin genişlemesini ve normal fonksiyonlarını engelleyebilir.
Zatürreye yol açan bakteriler, akciğerlerde enfeksiyon oluşturur ve enfeksiyon sonucu sıvı birikmesine yol açar. Nadir de olsa, bazı viral enfeksiyonlar da parapnömonik efüzyona neden olabilir. Tüberküloz gibi akciğer enfeksiyonları da bu durumu tetikleyebilir.
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Öksürük (bazı durumlarda kanlı balgam)
- Ateş
- Halsizlik ve genel yorgunluk
Parapnömonik efüzyonun tedavisi, sıvının nedenine ve miktarına bağlı olarak değişir. Eğer sıvı enfeksiyonla ilişkiliyse, antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Ayrıca, sıvının büyük miktarlarda birikmesi durumunda sıvının boşaltılması gerekebilir.
Ampiyem Nedir?
Ampiyem, genellikle bir enfeksiyon sonucu akciğer zarlarında gelişen, irinle dolu bir birikintidir. Parapnömonik efüzyonun ilerlemiş bir hali olarak kabul edilir. Ampiyem, enfeksiyonun daha ileri aşamalarında, akciğer zarlarının iltihaplanması sonucu irin birikmesiyle ortaya çıkar. Bu durum, bakteriyel enfeksiyonların tedavi edilmemesi veya gecikmesi sonucu gelişebilir.
Ampiyemin Nedenleri
Genellikle zatürre, streptokok ve stafilokok bakterileri tarafından neden olunan enfeksiyonlar sonucunda ampiyem gelişir. Uzun süreli ve tedavi edilmemiş enfeksiyonlar, ampiyem gelişimine yol açabilir. Akciğerlere yabancı cisim girmesi veya mide içeriğinin akciğerlere aspirasyonu sonucu da ampiyem gelişebilir.
- Şiddetli göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Yüksek ateş
- Nefes almada güçlük ve kalp atış hızında artma
- Balgamda kan ve irin
- Genel zayıflık ve halsizlik belirtileri arasındadır.
Parapnömonik Efüzyon ve Ampiyem için Cerrrahi Müdahale Ne Zaman Gerekir?
Hem parapnömonik efüzyon hem de ampiyem durumlarında, tedavi genellikle sıvının boşaltılması ve enfeksiyonun kontrol altına alınması yönündedir. Ancak bazı durumlarda, cerrahi müdahale gerekebilir.
Parapnömonik efüzyon için; eğer sıvı çok büyük miktarlarda birikmişse ve tıbbi tedaviyle boşaltılamıyorsa cerrahi olarak sıvı bosaltılmalıdır. Parapnömonik efüzyon nedeniyle enfeksiyon yayılmaya başlarsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Eğer sıvının kanser gibi başka bir nedeni olabileceği düşünülüyorsa, sıvının boşaltılması ve analiz edilmesi gerekir.
Ampiyem için cerrahi müdahale daha yaygın olarak tercih edilir. Öncelikle irini boşaltmak için göğüs boşluğuna kateter takılır, ancak bu işlem başarısız olursa daha ileri cerrahi yöntemler yani kamera yardımı kapalı yöntem (vats) veya açık ameliyatla (torakotomi) yapılması gerekir. Bu işlemde akciğerleri hapseden visseral plevra dediğimiz akciğer zarının soyulması yani dekortikasyon işleminin yapılması gerekir. Böylece serbest kalan akciğer göğüs boşluğunu tam olarak doldurabilir ve hastalıksız hali kadar genişleyebilir.
